top of page
H
A
K
K
 I
N
D
A

Yürütücü: Dr. Öğr. Ü. Saadet Mutlu KAYTAN

Amaç 

Mimarlık eğitimi alan lisans öğrencilerine mimari mirası koruma, anlama ve onarım ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde genel kavramlar, tüzükler, kararlar, yasalar, koruma ölçütleri ve değerlerinin aktarılması ile ilgili giriş düzeyinde bilgiler verilmesi, Tarihi Çevreyi bilimsel belgeleme araçlarıyla algılanmasını sağlayacak yöntemlerin aktarılması, rölöve tekniklerinin anlatılması, yapı tarihi ile ilgili araştırma yapabilme yeteneği kazandırılması; Mimari miras öğelerinin bozulma nedenleri, koruma ve restorasyon yöntem ile teknikleri, restorasyon yaklaşımı ve pratiğine dair bilgiler iletilmesi bu dersin amacıdır.

MIM 490 Mimarlıkta Rölöve ve Restorasyon Pratikleri Dersi ile Denizli merkezi ve çevre ilçelerde yer alan mimarlık mirasının incelenerek rölöve çalışmaları ile belgelenmesi ve kentsel hafızaya katkı sunulması hedeflenmektedir. Bu bağlamda çalışmalar her dönem farklı bir belgeleme ve kent hafızasına katkı düzeyinde çeşitlenecektir. 

Bu dijital platformun amacı “MIM 490 Mimarlıkta Rölöve ve Restorasyon Pratikleri Dersi” kapsamında her dönem üretilen çıktıların sanal ortamda paylaşılması ve yayılmasıdır. 

Kapsam 

Ders kapsamında; koruma ölçütleri, korunacak mimari değerlerin sınıflandırılması, tarihi çevre ve mimari mirasın bozulma nedenleri anlatılmaktadır. Tek yapı veya yapı grupları ölçeklerinde koruma yöntemleri, alan çalışmaları ve restorasyona hazırlık aşamasına yönelik bilgiler verilerek ulusal ve uluslararası koruma uygulamalarından örnekler aktarılmaktadır. 

Ölçme ve belgeleme yöntemleri, rölöve ve geleneksel ölçme teknikleri anlatılmaktadır. Bir yapının tasarım ilkeleri, taşıyıcı sistem, malzeme ve yapım teknikleri ile tarihsel süreç içindeki değişimleri açısından anlaşılması ve mesleki dilde ifade edilmesi; Rölöve çalışması, bozulma analizi, malzeme analizi, dönem analizi, restitüsyon ve restorasyon projesi hazırlama yöntemleri ve uygulamaları içeriğin bir parçasıdır. 

Ders kapsamında 2020-2021, 2021-2022 Eğitim-Öğretim yılında öğrenciler 3 farklı çalışma gerçekleştirmişlerdir. 

  1. İstanbul ilinde yer alan tarihi bir yapının koruma uzmanları tarafından hazırlanmış “Rölöve Çalışması” mimari açıdan değerlendirilerek mekânsal okumaları yapılmış ve bozulma türleri incelenmiştir. 

  2. Yaşadıkları konutun rölövesini; plan, kesit, görünüş, sistem detayı ve noktasal detaylar düzeyinde hazırlamışlardır. 

  3. Öğrenciler tarafından seçilen ve restorasyon uygulaması yapılmış tarihi bir yapı rölöve çalışması, restitüsyon ve restorasyon projesi düzeyinde incelenmiştir. 

 

2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı Güz Dönemi’nde ders kapsamında Çal’da özgün işlevi santral garajı olan, ticari ve konut işlevli yapılar ile sınırlandırılmış bölgede belgeleme amaçlı inceleme ve ölçüm çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

 “Çal İlçesi Eski Santral Garajı Mekânsal Dönüşümü” başlıklı proje kapsamında 5 Ekim’de alanda Çal Belediyesi’nin de destek verdiği çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında yapıları plan, kesit ve görünüş düzeyinde belgelemek amacıyla krokiler hazırlanmış; yapıların ölçüleri alınmış ve fotoğraflama yapılmıştır. Yapıların mevcut hallerinin rölöve çalışmaları ile belgelenmiş, ardından dönem özellikleri tespit edilerek restitüsyon projelerinin oluşturulmuştur. Bütün bu süreç sonunda mekânların kullanım ve dönüşüm önerileri hazırlanmıştır.

Ders Materyalleri 

  • Ahunbay, Z. 1996. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul: YEM Yayınları. 

  • Ahunbay, Z. 2019. Kültür Mirasını Koruma İlke ve Teknikleri. İstanbul: YEM Yayınları. 

  • Binan C. 1999. Mimari Koruma Alanında Venedik Tüzüğü’nden Günümüze Düşünsel Gelişmenin Uluslar Arası Evrim Süreci, İstanbul, YTÜ Yayını: Ytü.Mf.Yk-99.0489. 

  • Binan, C. 2001. “Türkiye’de Anıtsal Mimari Mirasın Restorasyonu ve Özgünlüğünün Korunması ile ilgili Riskler”. TAÇ Vakfının 25 Yılı Armağan Kitabı. Türkiye’de Risk Altındaki Doğal ve Kültürel Miras. İstanbul. s.109-119. (ISBN 975-97484-1-X) 

  • Erder, C. 2007. Tarihi Çevre Bilinci. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği. 

  • Erder, C. 2020. Tarihi Çevre Algısı. İstanbul: YEM Yayınları. 

  • Madran, E. 1996. Cumhuriyet’in İlk Otuz Yılında (1920-1950) Koruma Alanının Örgütlenmesi-1. METU JFA 16:1-2: 59-97. http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/1996/cilt16/sayi_1_2/59-97.pdf 

  • Madran E. 2002. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kültür Varlıklarının Korunmasına İlişkin Tutumlar ve Düzenlemeler: 1800-1950. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği. 

  • Madran E. 2009. Tarihi Çevrenin Tarihi Osmanlı’dan Günümüze Tarihi Çevre: Tavırlar-Düzenlemeler, Tarihi Çevrede Koruma: Yaklaşımlar, Uygulamalar. Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi 

  • Uluengin B. 2019. Rölöve. İstanbul. YEM Yayınları. 

bottom of page