top of page
H
A
K
K
 I
N
D
A

Yürütücü: Dr. ÖÄŸr. Ü. Saadet Mutlu KAYTAN

Amaç 

Mimarlık eÄŸitimi alan lisans öÄŸrencilerine mimari mirası koruma, anlama ve onarım ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde genel kavramlar, tüzükler, kararlar, yasalar, koruma ölçütleri ve deÄŸerlerinin aktarılması ile ilgili giriÅŸ düzeyinde bilgiler verilmesi, Tarihi Çevreyi bilimsel belgeleme araçlarıyla algılanmasını saÄŸlayacak yöntemlerin aktarılması, rölöve tekniklerinin anlatılması, yapı tarihi ile ilgili araÅŸtırma yapabilme yeteneÄŸi kazandırılması; Mimari miras öÄŸelerinin bozulma nedenleri, koruma ve restorasyon yöntem ile teknikleri, restorasyon yaklaşımı ve pratiÄŸine dair bilgiler iletilmesi bu dersin amacıdır.

MIM 490 Mimarlıkta Rölöve ve Restorasyon Pratikleri Dersi ile Denizli merkezi ve çevre ilçelerde yer alan mimarlık mirasının incelenerek rölöve çalışmaları ile belgelenmesi ve kentsel hafızaya katkı sunulması hedeflenmektedir. Bu baÄŸlamda çalışmalar her dönem farklı bir belgeleme ve kent hafızasına katkı düzeyinde çeÅŸitlenecektir. 

Bu dijital platformun amacı “MIM 490 Mimarlıkta Rölöve ve Restorasyon Pratikleri Dersi” kapsamında her dönem üretilen çıktıların sanal ortamda paylaşılması ve yayılmasıdır. 

Kapsam 

Ders kapsamında; koruma ölçütleri, korunacak mimari deÄŸerlerin sınıflandırılması, tarihi çevre ve mimari mirasın bozulma nedenleri anlatılmaktadır. Tek yapı veya yapı grupları ölçeklerinde koruma yöntemleri, alan çalışmaları ve restorasyona hazırlık aÅŸamasına yönelik bilgiler verilerek ulusal ve uluslararası koruma uygulamalarından örnekler aktarılmaktadır. 

Ölçme ve belgeleme yöntemleri, rölöve ve geleneksel ölçme teknikleri anlatılmaktadır. Bir yapının tasarım ilkeleri, taşıyıcı sistem, malzeme ve yapım teknikleri ile tarihsel süreç içindeki deÄŸiÅŸimleri açısından anlaşılması ve mesleki dilde ifade edilmesi; Rölöve çalışması, bozulma analizi, malzeme analizi, dönem analizi, restitüsyon ve restorasyon projesi hazırlama yöntemleri ve uygulamaları içeriÄŸin bir parçasıdır. 

Ders kapsamında 2020-2021, 2021-2022 EÄŸitim-ÖÄŸretim yılında öÄŸrenciler 3 farklı çalışma gerçekleÅŸtirmiÅŸlerdir. 

  1. Ä°stanbul ilinde yer alan tarihi bir yapının koruma uzmanları tarafından hazırlanmış “Rölöve Çalışması” mimari açıdan deÄŸerlendirilerek mekânsal okumaları yapılmış ve bozulma türleri incelenmiÅŸtir. 

  2. YaÅŸadıkları konutun rölövesini; plan, kesit, görünüÅŸ, sistem detayı ve noktasal detaylar düzeyinde hazırlamışlardır. 

  3. ÖÄŸrenciler tarafından seçilen ve restorasyon uygulaması yapılmış tarihi bir yapı rölöve çalışması, restitüsyon ve restorasyon projesi düzeyinde incelenmiÅŸtir. 

 

2022-2023 EÄŸitim ÖÄŸretim Yılı Güz Dönemi’nde ders kapsamında Çal’da özgün iÅŸlevi santral garajı olan, ticari ve konut iÅŸlevli yapılar ile sınırlandırılmış bölgede belgeleme amaçlı inceleme ve ölçüm çalışmaları gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir.

 “Çal Ä°lçesi Eski Santral Garajı Mekânsal DönüÅŸümü” baÅŸlıklı proje kapsamında 5 Ekim’de alanda Çal Belediyesi’nin de destek verdiÄŸi çalışmalar gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. Çalışma kapsamında yapıları plan, kesit ve görünüÅŸ düzeyinde belgelemek amacıyla krokiler hazırlanmış; yapıların ölçüleri alınmış ve fotoÄŸraflama yapılmıştır. Yapıların mevcut hallerinin rölöve çalışmaları ile belgelenmiÅŸ, ardından dönem özellikleri tespit edilerek restitüsyon projelerinin oluÅŸturulmuÅŸtur. Bütün bu süreç sonunda mekânların kullanım ve dönüÅŸüm önerileri hazırlanmıştır.

Ders Materyalleri 

  • Ahunbay, Z. 1996. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. Ä°stanbul: YEM Yayınları. 

  • Ahunbay, Z. 2019. Kültür Mirasını Koruma Ä°lke ve Teknikleri. Ä°stanbul: YEM Yayınları. 

  • Binan C. 1999. Mimari Koruma Alanında Venedik TüzüÄŸü’nden Günümüze DüÅŸünsel GeliÅŸmenin Uluslar Arası Evrim Süreci, Ä°stanbul, YTÜ Yayını: Ytü.Mf.Yk-99.0489. 

  • Binan, C. 2001. “Türkiye’de Anıtsal Mimari Mirasın Restorasyonu ve ÖzgünlüÄŸünün Korunması ile ilgili Riskler”. TAÇ Vakfının 25 Yılı ArmaÄŸan Kitabı. Türkiye’de Risk Altındaki DoÄŸal ve Kültürel Miras. Ä°stanbul. s.109-119. (ISBN 975-97484-1-X) 

  • Erder, C. 2007. Tarihi Çevre Bilinci. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım Ä°ÅŸliÄŸi. 

  • Erder, C. 2020. Tarihi Çevre Algısı. Ä°stanbul: YEM Yayınları. 

  • Madran, E. 1996. Cumhuriyet’in Ä°lk Otuz Yılında (1920-1950) Koruma Alanının Örgütlenmesi-1. METU JFA 16:1-2: 59-97. http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/1996/cilt16/sayi_1_2/59-97.pdf 

  • Madran E. 2002. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kültür Varlıklarının Korunmasına Ä°liÅŸkin Tutumlar ve Düzenlemeler: 1800-1950. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım Ä°ÅŸliÄŸi. 

  • Madran E. 2009. Tarihi Çevrenin Tarihi Osmanlı’dan Günümüze Tarihi Çevre: Tavırlar-Düzenlemeler, Tarihi Çevrede Koruma: Yaklaşımlar, Uygulamalar. Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Ankara Åžubesi 

  • Uluengin B. 2019. Rölöve. Ä°stanbul. YEM Yayınları. 

bottom of page